Ibarra – net terug van zijn reizen en studie in Europa – wordt gevraagd wat hem het meest opviel:

Ibarra dacht een ogenblik diep na voor hij antwoordde. ‘Eerlijk gezegd bevalt alles me wel aan die volken, behalve misschien de nationale trots van elk land. Maar voordat ik een land bezocht heb ik me verdiept in haar geschiedenis, haar Exodus zal ik maar zeggen, en dan vond ik alles eigenlijk heel gewoon. Ik heb gezien dat de welvaart en de ellende van elk volk in verhouding staat tot de mate van vrijheid of vooroordelen, dus eigenlijk aan de opofferingen of het egoïsme van de voorouders.’

Uit: ‘Raak me niet aan – Noli me tangere‘ van Jose Rizal

Ibarra – just returned from Europe – asked about the most notable thing he saw in Europe:

Ibarra paused thoughtfully before replying. “Frankly, I like everything in those people, setting aside the national pride of each one. But before visiting a country, I tried to familiarize myself with its history, its Exodus, if I may so speak, and afterwards I found everything quite natural. I have observed that the prosperity or misery of each people is in direct proportion to its liberties or its prejudices and, accordingly, to the sacrifices or the selfishness of its forefathers.”

From: ‘The Social Cancer – Noli me tangere’ by Jose Rizal