Leven en werk van Carlos Bulosan

Carlos Bulosan (1913-1956) was een Filipino die al jong emigreerde naar Amerika, waar hij in armoede leefde van seizoensarbeid en als organisator van een vakbond, tot hij ook ging schrijven, eerst als journalist, daarna als dichter en romanschrijver.

Carlos Sampayan Bulosan werd geboren op 24 november 1913 in het dorpje Binalonan in de provincie Pangasinan op het eiland Luzon in de Filipijnen. Dit dorp en de kleine boerderij waarop hij samen met zijn vader werkte, worden beschreven in het eerste deel van zijn boek Amerika zit in het hart. De armoede onder de kleine boeren en de landroof door de rijke elite en de kerk maakten diep indruk op hem.
Op 17-jarige leeftijd stapte hij, samen met vele andere emigranten, aan boord van een schip dat hem via Hawaii naar de haven van Seattle in Amerika vervoerde. Net als duizenden andere jongens uit de Filipijnen zocht hij werk en een beter leven in het land van de kolonisator.

In de Verenigde Staten werkte hij vooral als landarbeider, migrerend met de oogstseizoenen, maar ook als bordenwasser en in andere laagbetaalde baantjes. Een slopende ziekte verhinderde hem om zwaar werk te verrichten. Strenge rassenwetten en discriminatie stonden een betere toekomst in de weg. Gedurende een lang verblijf in een ziekenhuis las hij naar eigen zeggen ‘een boek per dag’. Hij leerde zichzelf schrijven in het Engels en raakte betrokken bij de opkomende vakbeweging als organisator.

In 1942 verscheen zijn eerste dichtbundel: Letter from America. Een jaar later verscheen nog een dichtbundel met de titel The Voice of Bataan en het essay Freedom from Want, als bijdrage in een serie naar aanleiding van Franklin D. Roosevelts Four Freedoms speech. Zijn eerste bestseller was de bundel verhalen The Laughter of My Father, verschenen in 1944. In 1946 verscheen zijn bekendste werk America is in the Heart. In de daarop volgende jaren van de Koude Oorlog werd hij als vakbondsorganisator verdacht van lidmaatschap van de communistische partij en gevolgd door de FBI, waardoor publiceren lastiger werd. Pas lang na zijn dood werden zijn andere werken gevonden in de bibliotheek van de University of Washington en gepubliceerd in diverse boeken en bundels.
Gedurende de laatste jaren van zijn leven woonde bij zijn vriend Chris Mensalvas in Seattle, waar hij het jaarboek van de lokale vakbond redigeerde en de publiciteit verzorgde. Hij stierf op 11 september 1956 in Seattle aan longontsteking en de gevolgen van tuberculose en ligt daar begraven op het Mount Pleasant Cemetery.

Werk (selectie)

Romans:
America is in the Heart  (zijn bekendste, deels autobiografische roman, over het leven van arbeidsmigranten in de jaren dertig en veertig in Amerika; in die tijd de kolonisator van de Filipijnen. Dit boek, voor het eerst gepubliceerd in de VS in 1946, heeft geleid tot bewustwording van de rol en de moeilijkheden van immigranten)
All the Conspirators (publicatie 1988; thriller die zich afspeelt in de Filipijnen, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog)
The Cry and the Dedication (publicatie 1995; roman over de strijd van een socialistische verzetsgroep tegen de kolonisatie en later tegen de Filipijnse regering)

Verhalen:
The Laughter of My Father (publicatie 1944; bundel van meest eerder gepubliceerde verhalen)
The Philippines is in the Heart: a collection of short stories (publicatie 1978; bundeling van verhalen)
The Romance of Magno Rubio (publicatie 1979; kort verhaal van Bulosan, bewerkt tot een toneelstuk in 2002)

Gedichten:
Letter from America (1942; eerste dichtbundel)
The Voice of Bataan (1943; bundel gedichten)
I Want the Wide American Earth (Dit gedicht – geschreven in 1952 ter verdediging van de vakbond – werd in 2013 door het Amerikaanse Witte Huis uitgeroepen tot thema voor de jaarlijkse viering van de Asian American & Pacific Islander Heritage Month)

Essays:
Freedom from Want (maart 1943, Saturday Evening Post; geschreven op verzoek van de Post, als een van de bijdragen bij een reeks schilderijen van Norman Rockwell gebaseerd op en geïnspireerd door Roosevelts Four Freedoms speech)